เพื่อนๆค่ะ คงจะรู้จัก ต้นลั่นทม กันใช่มั้ยค่ะ ซึ่งเดี๋ยวนี้มีการเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น ต้นลีลาวดี ก่อนหน้านั้นคำว่า ลั่นทม แต่เสียงที่ออกจะเป็นระทม ซึ่งแปลว่าเศร้าโศกเสียใจ จึงไม่นิยมปลูกในบ้าน คนชอบสวน อยากคุยถึงต้นลั่นทม หรือลีลาวดี
ลั่นทม หรือลีลาวดี เป็นไม้ดอกยืนต้น มีหลายชนิดด้วยกัน ซึ่งลั่นทมเป็นไม้ที่คนนิยมปลูกกันมากเพราะดอกมีสีสันหลากหลาย สวยงาม ดอกลั่นทมยังเป็น ดอกไม้ประจำชาติของประเทศลาว อีกด้วย
ชื่อวิทยาศาสตร์ Plumeria spp.
ชื่อสามัญ Frangipani, Pagoda Temple
ตระกูล Apocynaceae
ถิ่นกำเนิด เม็กซิโกใต้ถึงตอนเหนือทวีปอเมริกาใต้
- ลั่นทมเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ถ้าโตเต็มที่จะสูงประมาณ 8 เมตร ลำต้นสีเทาปนเขียว มียางสีขาว รูปทรงแผ่เห็นกิ่งก้านสวยงาม ใบเรียงสลับ รูปขอบขนานถึงรูปใบหอกแกมรูปรี ดอกมีหลายสี ได้แก่ ขาว แดง เหลือง ชมพู หรือผสมหลายสี บางชนิดมีกลิ่นหอม ผลออกเป็นฝักคู่สีน้ำตาล
- การเจริญเติบโต จะโตได้ดีในดินร่วนปนทราย ให้น้ำปานกลาง ชอบแสงแดดเต็มวัน
- โรคที่พบบ่อย ได้แก่ ราสนิม หากพบแล้วควรเด็ดใบทิ้งแล้วนำออกห่างจากต้น และสามารถใช้สารเคมี เช่น แมนโคเซ็บ คลอโรทาโลนิล หรือคาร์เบนดาซิม เป็นต้น ตามอัตราส่วนข้างคำแนะนำข้างกล่อง
- การขยายพันธุ์ ทำได้หลายวิธี ได้แก่ เพาะเมล็ด ปักชำเสียบยอด หรือติดตาพันธุ์ดีบนต้นตอเพาะเมล็ด
- การให้ปุ๋ย ควรให้ปุ๋ยสูตร 16-16-16 หรือ14-14-21 ประมาณ2-3 เดือนครั้ง สลับกับแคลเซียมไนเตรท 15-0-0 ลั่นก็จะสวยงามทั้งปี
- ส่วนลำต้นใหญ่ที่นำมาปลูกใช้วิธีขุดล้อม สามารถขุดให้รากเปลือยแล้วนำไปปลูกใหม่ แต่ต้องปลิดใบบางส่วนทิ้งเพื่อลดการคลายน้ำรอไม่นานก็แตกใบใหม่สวยงามเหมือนเดิม
เรื่องชื่อของต้นลั่นทม ประเทศในเอเชียมีการเรียกชื่อพื้นเมืองของลั่นทมแตกต่างกันออกไป ไม่ต้องไปไหนไกล แค่ประเทศเพื่อนบ้านของเรายังเรียกต่างกัน
- เริ่มจากเขมร เรียกว่า จำไปและจำปาซอ
- มาเลเซีย เรียกว่า กำโพซา จำปากะ
- ชวาหรืออินโดนีเซีย เรียกว่า กำโพซา
- อินเดีย เรียกว่า พหูล แคร์จำปา ซอนจำปา จินจำปา
- พม่า เรียกว่า ต่ายกสะกา
- ส่วนในประเทศไทยเองก็เรียกชื่อแตกต่างกันไปในแต่ละภูมิภาค ทางเหนือ เรียกจำปาลาว อิสานเรียกจำปาขาว ใต้เรียก จำปาขอมและไม้จีน ภาคกลางเรียก ลั่นทม
- ลั่นทม แปลว่า ดอกไม้ใหญ่ ลั่น แปลว่าใหญ่หรือดัง ทม แปลว่า ดอกไม้
- ลั่นทม แปลว่า ละทิ้งจากความเศร้าโศก ลั่นแปลว่า ละทิ้ง ทม แปลว่า ความระทม
- ลั่นทม แปลว่า รักอันยิ่งใหญ่ เพี้ยนมาจากสรัลทม (ภาษาเขมร)
- ลั่นธม เพี้ยนมาจากลานธม ซึ่งในอดีตชาวเขมรจะบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่นครธม แล้วใช้ดอกไม้นี้วางไว้ที่ลานธม จึงเกิดเพี้ยนเสียงเรียกดอกไม้นี้ว่า ลั่นทม
ส่วนการเปลี่ยนชื่อเรียกจากลั่นทม ให้เป็น ลีลาวดีนั้น เนื่องจากชื่อลั่นทม ออกคำพ้องเสียงเป็น ระทม แปลว่า โศกเศร้าเสียใจ จึงมีการเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น ลีลาวดี ได้รับการพระราชทานชื่อจาก สมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ จึงมีผู้คนเริ่มนำมาปลูกในบ้าน อาคารหรือตามสถานที่ต่างๆมากขึ้น
ความหมายชื่อลีลาวดี คือ ต้นดอกไม้ที่มีท่วงท่าที่สวยงามอ่อนช้อย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น