การตอนกิ่งไม้

เพื่อนๆค่ะ คนชอบสวน เคยแนะนำเพื่อนๆเกี่ยวกับการปักชำกิ่งแล้ว วันนี้จะมาแนะนำเรื่อง การตอนกิ่ง ให้เพื่อนๆลองปฏิบัติดูนะค่ะ

• การตอนกิ่ง

- การตอน เป็นวิธีการขยายพันธุ์พืชอีกวิธีหนึ่งที่ทำให้กิ่ง หรือต้นพืชเกิดรากขณะติดอยู่กับแม่ เมื่อตัดไปปลูกจะได้ต้นพืชใหม่ ที่มีลักษณะทางสายพันธุ์เหมือนแม่ทุกประการ แต่มีข้อเสียคือ ระบบรากของพืชไม่ค่อยแข็งแรง เนื่องจากไม่มีระบบรากแก้ว

• วัสดุที่ใช้ในการตอนกิ่ง

1. มีดบาง หรือมีดที่ใช้ขยายพันธุ์พืช

2. ตุ้มตอน หมายถึง ขุยมะพร้าวอัดถุงพลาสติก ขนาด 4*6 นิ้ว

3. เชือกหรือลวด

4. กรรไกรตัดแต่งกิ่ง

วิธีการตอน ทำตามขั้นตอนดังนี้

1. เลือกกิ่งที่จะทำการตอน ให้เลือกกิ่งจากต้นพันธุ์ที่ดี ต้องเป็นกิ่งกึ่งอ่อนกึ่งแก่ ที่มีความสมบูรณ์ปราศจากการทำลายของโรคและแมลง

2. การทำแผลบนกิ่งตอน  สามารถทำได้ 3 แบบ คือ

• - การตอนกิ่งแบบการควั่นกิ่ง วิธีนี้เหมาะสำหรับพืชที่ลอกเปลือกไม้ออกได้ง่าย โดยการใช้มีดควั่นกิ่งโดยรอบเป็น วงแหวน 2 วง ความห่างของวงแหวนประมาณความยาวของเส้นรอบวงของกิ่งที่ทำการตอน จากนั้นกรีดรอยแผลจากด้านบนถึงล่าง แล้วลอกเอาเปลือกไม้ออก ใช้สันมีดขูดส่วนที่เป็นเมือกลื่นที่ติดบนเนื้อไม้บริเวณรอยควั่นออกให้หมด โดยขูดจากด้านบนลงมาด้านล่างเบาๆเพราะด้านบนเป็นส่วนที่ให้กำเนิดราก ถ้าหากช้ำการออกรากจะไม่ดีเท่าที่ควร

• - การตอนกิ่งแบบปาดกิ่ง  เหมาะสำหรับพืชที่ออกรากง่าย และพืชบางชนิดที่ลอกเปลือกนอกของกิ่งออกยาก โดยการเฉือนใต้ท้องกิ่งบริเวณที่จะทำการตอนเข้าเนื้อไม้เป็นรูปปากฉลาม เข้าไปในเนื้อไม้ประมาณ 1/3 ของเส้นผ่าศุนย์กลางของกิ่ง ความยาวแผลประมาณ 1-2 นิ้ว จากนั้นหาเศษไม้ หรือลวดตะกั่ว หรือลวดฟิวไฟฟ้าสอดแล้วมัด เพื่อไม่ให้รอยแผลที่เปิดไว้ติดกัน 

• - การตอนกิ่งแบบกรีดกิ่ง โดยใช้ใบกรีดเป็นรอยแผลตามความยาวของกิ่ง ยาวประมาณ 1-1.5 นิ้ว จนลึกถึงเนื้อไม้จำนวน 3-5 รอยกิ่งรอบกิ่ง เหมาะสำหรับพืชที่ออกรากง่าย

3. การหุ้มกิ่งตอน เป็นการชักนำให้รอยแผลที่ควั่นไว้ออกราก โดยใช้ตุ้มตอน ซึ่งได้จากการนำขุยมะพร้าวที่ตีเอาเส้นใยออกไปแล้วไปแช่น้ำบีบให้หมาดๆ และอัดลงในพลาสติกขนาดเล็ก ผูกปากถุงให้แน่น ผ่าตุ้มตอนตามยาวแล้วหุ้มไปบนรอยแผล มัดด้วยเชือกบริเวณหัวท้ายต้องมัดให้แน่นไม่ให้ตุ้มหมุน ถ้าหมัดไม่แน่นอาจทำให้รากไม่ดีเท่าที่ควร

4. การดูแลรักษากิ่งตอน ควรหมั่นดูแลตุ้มตอนให้มีความชื้นอยู่เสมอ ถ้ามีฝ้าไอน้ำจับอยู่ที่จับอยู่ที่ถุงตุ้มตอนแสดงว่ามีความชื้นอยู่ ถ้าไม่มีฝ้าไอน้จับ ต้องให้น้ำเพิ่มจนกว่ากิ่งตอนจะออกราก



5.การตัดกิ่งตอน เมื่อตอนกิ่งประมาณ 30-45 วัน กิ่งตอนจะเริ่มออกรากและแทงผ่านวัสดุ มองเห็นด้วยตาเปล่า ต้องรอให้รากที่งอกออกมาเป็นสีเหลืองแก่ หรือน้ำตาลจำนวนรากมีมากพอและปลายรากสีขาว จึงตัดกิ่งตอนไปชำได้



6. การชำกิ่งตอน กิ่งตอนที่ตัดมาแล้ว ให้ตัดแต่งใบและกิ่งทิ้งออกบ้าง เพื่อลดการคายน้ำของใบในปริมาณที่น้อยลง ถ้ามีใบหรือกิ่งแตกมากเกินไป เมื่อนำไปชำอาจจะทำให้พืชเหี่ยวเฉาและตายได้

หลังจากชำกิ่งตอนจนรากออกดีแล้ว ให้ตัดเชือกและแกะพลาสติกออก นำไปชำในถุงพลาสติก หรือกระถางดินเผาที่บรรจุดินผสมไว้แล้ว พร้อมปักหลักยึดไว้ให้แน่น นำเข้าพักในโรงเรือนที่ร่มและชื้น กรณีพืชที่เหี่ยวเฉาง่ายควรเก็บไว้ในโรงเรือนควบคุมความชื้น หรือกะบะพ่นหมอก พักไว้ในโรงเรือน 20-30 วันก็สามารถนำไปปลูกได้

เพื่อนๆค่ะ เป็นไงบ้างค่ะ วิธีขยายพันธุ์แบบตอนกิ่ง คิดว่าเพื่อนๆหลายๆคนคงเคยทำมาบ้างแล้ว ถ้าคนไหนยังไม่เคยก็ลองปฏิบัติตาม คนชอบสวน แนะนำนะค่ะ เผื่อสามารถขยายพันธุ์ไม้ได้เอง....

การดูแลสวน